Υγεία

Ψηφιακή Τεχνολογία και παιδιά: Συμβουλές για τους γονείς στη ψηφιακή εποχή

Γράφει ο Γιώργος Χατζηγεωργίου, Παιδίατρος - Αναπληρωτής Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής, Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.

Στη ψηφιακή εποχή που ζούμε οι γονείς έχουν την κύρια ευθύνη να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους στους κανόνες χρήσης των ψηφιακών μέσων. Ειδικά το καλοκαίρι, οπότε αυξάνει ο διαθέσιμος ελεύθερος χρόνος των παιδιών, είναι απαραίτητο να ακολουθούνται ορισμένοι κανόνες, που αφορούν τη σωστή χρήση των ψηφιακών συσκευών.

Χρήσιμες Συμβουλές:

• Να οργανώνετε ένα οικογενειακό σχέδιο χρήσης των ψηφιακών συσκευών. Οι ψηφιακές συσκευές, όταν χρησιμοποιούνται με το κατάλληλο πρόγραμμα και με τον σωστό τρόπο, βελτιώνουν τη ζωή μας. Αντίθετα, όταν χρησιμοποιούνται απερίσκεπτα και υπερβολικά, ενδέχεται να κλέψουν πολύτιμο χρόνο από άλλες σημαντικές δραστηριότητες, όπως είναι ο χρόνος επικοινωνίας όλης της οικογένειας, το παιχνίδι στην ύπαιθρο, η σωματική άσκηση και η δημιουργία διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων.
• Να αντιμετωπίζετε τα ψηφιακά μέσα, όπως όλες τις δραστηριότητες του παιδιού σας. Οι ίδιες οδηγίες που αφορούν τις δραστηριότητες σε πραγματικές συνθήκες προτείνονται και για τα ψηφιακά μέσα. Να καθορίζετε συγκεκριμένα όρια στην χρήση τους. Να αποφεύγεται εντελώς η χρήση τους από τα παιδιά ηλικίας <2 ετών. Τα παιδιά ηλικίας 2-5 ετών μπορούν να παρακολουθούν 1 ώρα ημερησίως, μαζί με τους γονείς τους, μόνο εκείνα τα ποιοτικά προγράμματα, που έχουν παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Να επιδιώκετε να γνωρίζετε τους φίλους των παιδιών σας, στην πραγματική αλλά και στην ψηφιακή τους ζωή. Να φροντίζετε να μαθαίνετε τα προγράμματα και τις εφαρμογές που χρησιμοποιούν τα παιδιά σας, τις ιστοσελίδες που επισκέπτονται και το τι κάνουν, όταν είναι συνδεδεμένα με το διαδίκτυο.
• Οι οικογένειες να παίζουν μαζί, ώστε να και μαθαίνουν μαζί. Η συμμετοχή όλης της οικογένειας θεωρείται σημαντική και στις ψηφιακές δραστηριότητες. Να ενθαρρύνετε, μέσα από την χρήση των ψηφιακών μέσων, την κοινωνική επαφή, τους συναισθηματικούς δεσμούς και τη μάθηση των παιδιών σας. Να επιδιώκετε να παίζετε μαζί με τα παιδιά σας βιντεοπαιχνίδια. Αυτό θεωρείται ένας θαυμάσιος τρόπος για να τα εκπαιδεύετε στο φίλαθλο πνεύμα και τα πρότυπα της σωστής συμπεριφοράς. Μέσα από το παιχνίδι, σας δίνεται η δυνατότητα να μοιραστείτε με το παιδί σας τις προσωπικές σας σκέψεις, εμπειρίες, αντιλήψεις, και συμβουλές.
• Να αποτελείτε ένα καλό πρότυπο για το παιδί σας. Να του διδάσκετε τους καλούς τρόπους συμπεριφοράς στο διαδίκτυο. Επειδή τα παιδιά μιμούνται τους ενήλικες, θα πρέπει να περιορίζετε και το δικό σας χρόνο ενασχόλησης με τις ψηφιακές συσκευές. Έτσι θα έχετε στην διάθεση σας περισσότερο χρόνο, για να επικοινωνείτε, και να παίζετε με τα παιδιά σας, και να τους εκδηλώνετε την αμέριστη αγάπη σας.
• Να εκτιμάτε τη σπουδαιότητα της πρόσωπο με πρόσωπο, επικοινωνίας.Τα πολύ μικρά παιδιά μαθαίνουν περισσότερο με την αμφίδρομη –διαπροσωπική επικοινωνία. Η άμεση συζήτηση και ο ζωντανός διάλογος με τα παιδιά ενισχύουν την εξέλιξη της γλώσσας τους. Η παθητική ακρόαση και η μονόδρομη και απρόσωπη επικοινωνία μέσω της ψηφιακής οθόνης, δεν προσφέρουν τίποτα το χρήσιμο και ουσιαστικό για την κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού σας.
• Να δημιουργείτε “τεχνολογικά ελεύθερες” ζώνες στην κοινωνική σας ζωή. Να αποφεύγετε τη χρήση της ψηφιακής οθόνης κατά τη διάρκεια των γευμάτων, των κοινωνικών εκδηλώσεων και στα υπνοδωμάτια των παιδιών. Να κλείνετε τις τηλεοράσεις, όταν δεν παρακολουθείτε κάποιο πρόγραμμα και να φορτίζετε τις ηλεκτρονικές σας συσκευές μακριά από τα υπνοδωμάτια των παιδιών. Αυτές οι αλλαγές ενθαρρύνουν τη διάθεση και τη χρήση του οικογενειακού χρόνου επικοινωνίας και βελτιώνουν τις καλές συνήθειες του ύπνου και της διατροφής.
• Να μη χρησιμοποιείτε την τεχνολογία, για να ηρεμήσετε τα παιδιά. Τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται από μόνα τους τα έντονα συναισθήματά τους, και να ανακαλύπτουν τους κατάλληλους τρόπους, που θα τα βοηθούν να ξεπερνούν την ανία τους.
• Να ενημερώνεστε από τους αρμόδιους οργανισμούς. Για τις ανασκοπήσεις και τις κριτικές των εφαρμογών, των προγραμμάτων και των παιχνιδιών που θεωρούνται κατάλληλα για τα παιδιά να ενημερώνεστε από ιστοσελίδες, όπως η Common Sense Media (https://www.commonsensemedia.org/).
• Να μην αποκλείονται εντελώς οι έφηβοι από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα κοινωνικά δίκτυα βοηθούν τους εφήβους να εξερευνούν και να ανακαλύπτουν χρήσιμα πράγματα για τον εαυτό τους και τη θέση τους στον κόσμο των “ενηλίκων”. Να τους υπενθυμίζετε όμως ότι οι ρυθμίσεις της “εμπιστευτικότητας” και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, που παρέχουν αυτά τα δίκτυα δεν διασφαλίζουν πλήρως τις εικόνες, τις σκέψεις και τις συμπεριφορές, που μοιράζονται διαδικτυακά. Ό,τι μοιραζόμαστε δημιουργεί το ψηφιακό μας αποτύπωμα, το οποίο παραμένει στο διαδίκτυο για πάντα. Πολλά διεστραμμένα άτομα χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα, τις ομάδες συζητήσεων, τα ηλεκτρονικά μηνύματα και τα διαδικτυακά παιχνίδια, προκειμένου να επικοινωνήσουν με τα παιδιά και να εκμεταλλευτούν την αθωότητα, την απειρία και την άγνοια τους. Να διατηρείτε ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας με τους εφήβους σας, ώστε αυτοί να νοιώθουν την άνεση να μοιράζονται τις ερωτήσεις και τους προβληματισμούς τους μαζί σας.
• Να μη ξεχνάτε: Τα παιδιά παραμένουν πάντα παιδιά. Πολλές φορές μπορεί να κάνουν λάθη στη χρήση των ψηφιακών μέσων. Να προσπαθείτε να αντιμετωπίζετε τα λάθη τους με κατανόηση και συμπάθεια και να μετατρέπετε τα λάθη τους ως μια παιδαγωγική ευκαιρία για μάθηση. Οι γονείς πρέπει να επιβλέπουν στενά τη δραστηριότητα και τη συμπεριφορά των παιδιών τους στο διαδίκτυο και εφόσον κρίνεται απαραίτητο να συμβουλεύονται τον Παιδίατρο τους.

Τα ψηφιακά μέσα και οι ηλεκτρονικές συσκευές αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι του σημερινού μας κόσμου. Είναι γεγονός ότι τα οφέλη, από την σωστή και με μέτρο χρήση αυτών των συσκευών, είναι τεράστια. Ωστόσο αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι διαπροσωπικές σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους και τους δασκάλους παίζουν καθοριστικό και σημαντικό ρόλο στην προαγωγή της μάθησης και της ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης των ατόμων.

Συνεπώς, θα πρέπει να επιδιώκετε να δίνετε απόλυτη προτεραιότητα στη διαπροσωπική επαφή και να μη την αφήνετε να χάνεται από τον καταιγισμό των ψηφιακών μέσων και της τεχνολογίας της εποχής μας.

Δεν θα πρέπει να αμελείτε την υγεία σας λόγω της πανδημίας του Covid-19 ή να αποφεύγετε να αναζητάτε υγειονομική περίθαλψη αν τη χρειάζεστε. Ο Όμιλος Hellenic Healthcare Group σε όλα τα Νοσοκομεία του (ΥΓΕΙΑ, Metropolitan Hospital, ΜΗΤΕΡΑ, Metropolitan General, ΛΗΤΩ, Creta Interclinic) λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης για την προστασία των εργαζομένων και των ασθενών του.

*Άρθρο του Γιώργου Χατζηγεωργίου, Παιδίατρου - Αναπληρωτή Διευθυντή Παιδιατρικής Κλινικής, Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.